Met dank aan Wim kunnen jullie hieronder een uitgebreid verslag/verhaal lezen over de toerskistage in Montafon / Silvretta van afgelopen winter. Veel leesplezier !

Verkenning

Peter en Geert, onze twee gidsen, blijken bij aankomst reeds twee dagen de omgeving verkend te hebben. Op de noordzijde is nog wel wat poedersneeuw te vinden. Op de zuidflanken daarentegen is er pas sneeuw vanaf grotere hoogte. De lawineomstandigheden zijn momenteel goed. Door het mooie weer van de afgelopen dagen zijn de zwakke lagen op vele plaatsen wat verdwenen. Door de nachtelijke afkoeling (“uitstraling”) is er Oberflächenreif ontstaan. Dit zijn sneeuwkristallen die er uitzien als kleine scheermesjes en dan ook heel lekker glijden als je erop gaat skiën. Bij eventuele verse sneeuw kunnen deze kristallen echter werken als potentiële glijlaag, maar dat zijn zorgen voor later. Verder zijn er op het terrein weinig of geen windtekenen te bespeuren.
Hilke, Patrick, Ingrid en Koen hebben op zondag al wat ingeskied. Tanya, Alain, Roeland en Wim sluiten zondagavond aan. Voor het avondeten nemen we nog even de standaard(veiligheids)maatregelen door en bekijken het lawine- en weerbericht. We bestuderen de kaarten, overlopen het veiligheidsmateriaal en maken kennis met de groep.

Bobbejaan Schoepen

Op maandag trekken we meteen naar grotere hoogte richting de Bielerhöhe. Deze is in de winter enkel bereikbaar via een lift en pendelbusje. De chauffeur waant zich even de Bobbejaan Schoepen van de Silvretta en rijdt daarbij aan hoog tempo door een wel zeer smalle tunnel. We wanen ons op een rodelbaan in deze oude werkschacht die gebruikt werd bij de aanleg van de bovengelegen stuwmeren. We vatten onze tocht aan en Tanya houdt al meteen een stevig tempo aan. We wisselen al eens van koppositie en proberen daarbij een mooi, geleidelijk stijgend spoor te trekken. Het Spitzekehren beperken we tot een minimum, tot het door de helling (vanaf +/-30°) uiteraard niet anders meer gaat. Meteen ook het signaal om één van de standaardmaatregelen bij steiler terrein toe te passen, nl.afstand houden van minstens 10 meter. Regelmatig een korte pauze voor een hapje en een drankje en al snel kunnen we aan een leuke afdaling beginnen. Op de noordflanken vinden we inderdaad de “beloofde” poedersneeuw terug. Met bepakking is het off-pisteskiën een heel andere ervaring dan het pisteskiën, maar na enkele stages lukt het Wim om vlot door de diepsneeuw heen te gaan. Bij het afdalen belandt Alain in een beek, goed verborgen onder wel zeer losse sneeuw. Een “addertje onder het gras” bij het off-pisteskiën… Voor het avondeten bepalen we de route van de volgende dag. Het lawinegevaar bedraagt een “veilig” niveau 1, maar we doorkruisen een nauwe smalle vallei. De temperaturen liggen ook vrij hoog, dus dienen we rekening te houden met mogelijke “natte sneeuw”-lawines. We beslissen dan ook om op dit deel van de route afstanden te respecteren. Op www.skitourenguru.ch merken we dat op deze plaats zeer regelmatig lawines naar beneden komen. De volgende dag passeren we dan niet onverwacht langs een eerder naar beneden gekomen lawine.

Helaas pindakaas

Op dinsdag vertrekken we vanuit Gargellen. Het is een mooie zonnige dag. We bepalen ook nu weer onze “eigen route”. Bij het stijgen kijken we ook al (verplicht) rond naar potentiële afdaalroutes. Enkele referentiepunten (zoals bv. een hut, losstaande boom, grote rotsblok,…) prenten we ons dan ook goed in. Bij het afdalen kunnen die punten ons dan helpen om onze geplande route te volgen. Er wordt goed gespoord, maar een onder de top zet Peter toch even de puntjes op de “i”. Volgens hem kan er een logischere route gekozen worden en daarom neemt hij resoluut de koppositie in. Ook vandaag is het Oberflächenreif weer rijkelijk aanwezig. Tesamen met een klein laagje verse sneeuw is Hilke alweer in haar nopjes. In fel fluo trekt ze alweer sierlijke strepen in het witte sneeuwdek. Roeland wil niet onderdoen en ziet zijn skies fluo oplichten na elke afdaling. De fluo-eighties zijn weer helemaal terug ! We skiën nog even door een rivierbedding en gaan daar wat voorzichtiger te werk.
Een beetje verderop gaat Geert op verkenning. Zouden we dan toch een besneeuwde flank vinden voor de afdaling ? Helaas pindakaas, want even verderop blijkt de flank onvoldoende besneeuwd en zit er voor Geert niets anders op dan weer naar boven te wandelen. Er zijn helaas geen andere opties dan af te dalen langs het steile en smalle stijgpad. Al roetsjend en ploegend dalen we af. Uiteindelijk worden we dan toch beloond met een korte besneeuwde flank. Nog even een brugje oversteken alvorens in Gargellen terug aan te komen waar we op een terras onze dorst kunnen lessen. ’s Avonds overlopen we wat de bijkomende aandachtpunten zouden geweest zijn bij hoger lawinegevaar : méér
afstand houden én bepaalde flanken niet afskieën. Ook wordt het tempo besproken. ’s Morgens traag starten is een must; niet iedereen is immers even snel opgewarmd. Opletten dus dat sommige (diesel)motors niet opgeblazen raken ! Voor morgen is er kans op mist én wordt er ook een stevige wind voorspeld. Opgelet dus voor het driftsneeuwprobleem ! We kiezen dan ook voor een lager gelegen route. Op 300 meter van de top voorzien we “een checkpoint” om aldaar de actuele weerscondities op dat moment te evalueren. Daar zullen we dan beslissen om terug te keren of toch (deels) richting top te trekken.

De Alpendohle

’s Anderendaags trekken we naar de Tschaggunser Mittagsspitze (2168 m). Aan een hut moet er nog het één en ander besproken worden: we beslissen uiteindelijk samen om “die zacht glooiende” route te nemen. Nog een beetje verder houden we het geplande overleg : gaan we verder richting top of niet ? We beslissen om alvast tot aan het meertje te trekken, maar de wind en mist komen veel sneller op dan verwacht. “Afvellen” en afdalen !!!
Het wordt een leuke dag waarin we de “groepsdynamiek” goed aanvoelen. Verschillende opties worden door de groep besproken : verdertrekken of terugkeren?, route wat meer oostelijk of westelijk ?, groep opsplitsen of niet ?,… Uiteindelijk komen we – onder het toeziend oog van onze gidsen – tot een gemeenschappelijke beslissing.
Op een steile helling werd ook nog eens geoefend op het “Spitzekehren”. Belangrijk is telkens een goed steunpunt te zoeken én de andere ski “energiezuinig” om het steunbeen te draaien. Oefening baart kunst ! Ook hier : voldoende afstand houden; als er al iemand onderuit schuift, dan wordt er niemand anders meegesleurd bij een eventuele val.
Peter (en ook later in de week Wim) veroorzaakt een “mini”lawine op een kleine flank. Hier was op korte tijd een windplaat gevormd door de losse sneeuw en de stevige wind. Het weerbericht van de komende dagen (wind en verse sneeuw) zal dit fenomeen alleen maar versterken ! We dalen af via een zomerweg en uiteindelijk langs een oude piste. De groep splitst zich op : het ene deel daalt af via het “zekere” stijgspoor (met voldoende sneeuw),
het andere deel verkiest het avontuur en hoopt nog voldoende sneeuw te vinden langs een ander traject. Dat lukt, maar Hilke belandt er – zonder veel erg – ondersteboven “in den decor”. Alain ontwart het kluwen van benen, armen en skies. Patrick verkiest de reddingsoperatie keurig in beeld te brengen.
Op donderdag staat de Rauhkopfsattel aan de Silvretta-Bielerhöhe op het programma. Het wordt een tocht met een lange, zeer geleidelijke stijging gevolgd door een steile slotklim. We zien overal flink verspoord terrein én bevinden ons dan ook in “populair” gebied. Die dag blijkt de mooie mooie brede vallei al bij al rustig én we genieten dan ook van een mooie zonnige tocht, zeker nu de opklaringen sneller van de partij zijn dan voorspeld. Regelmatig insmeren tegen de zon is de boodschap! Uiteindelijk komen we aan de laatste klim. Die blijkt behoorlijk ijzig te zijn. Hadden we niet beter wat sneller die Harscheisen gebruikt ? Rustig goed kanten en “snijden” met de skies lukt echter ook. Eénmaal boven hijsen we de BPA-vlag. We krijgen er ook het bezoek van een Alpendohle (alpenkauw) die hoopt op wat laatste kruimels van onze pic-nic. Een ver neefje van de zeemeeuw aan onze Belgische kust ?

Opmerkelijke toerskilogica

We dalen af langs mooie hellingen en moeten vaststellen dat het steeds opletten geblazen blijft. Roeland blijft haken achter een rots en maakt daarbij een stevige val. Gelukkig is er enkel wat vestimentaire schade. Met wat meer sneeuw zou dit niet gebeuren zegt de groep. Maar dan zouden de zichtbare stenen dan weer net wel ondergesneeuwd zijn… Zouden we dan daar niet tegenskiën ? Tot zover dus onze toerskilogica….
Bij het afdalen blijft voorzichtigheid dan ook de boodschap (of er nu veel of weinig sneeuw ligt…). De brede vallei laat vele mogelijkheden toe én elkeen kan naar hartenlust zijn eigen spoor volgen. We komen toe aan het kleine skigebied van de Bielerhöhe én nemen de enige skilift naar de “Haltestelle”. Met de bus door de tunnel staat de laatste rodeo-rit van de week op het programma. Het deels bevoren, deels gesmolten stuwmeer ligt er met dit zonnetje omgeven door steile flanken schitterend bij.
De laatste dag trekken we nogmaals naar Gargellen, alwaar een heus Tourenfest wordt georganiseerd :materiaal kan getest worden, dagcursussen worden aangeboden én er staat zelfs een heuse skitouren”knabbeltocht” met muziekfestival op het programma. Zelf verkiezen we onze zelf voorbereide tocht én zien, zoals verwacht, het lawinegevaar boven de 2200 m stijgen naar niveau 3 (driftsneewprobleem).

Nivea

We vatten na het ontbijt de tocht richting Teuf Furgga aan en volgen vanuit Gargellen een andere vallei dan eerder deze week. We vernemen onderweg uit goede bron dat Jo Vally Nivea in de haren smeert. Zou dat ook goed werken voor het glijvermogen van onze skivellen ? Heeft iemand het uitgeprobeerd ? We zullen het allicht nooit te weten komen… We zetten de tocht verder en moeten kort even afdalen met de vellen aan. Dat blijkt –
met losse hielen – niet zo evident en sommigen belanden ook hier in “den decor”.
Ter hoogte van een oud tolhuisje maken we onze finale keuze voor de stijgroute. Deze is vrij steil en Geert meet voor alle zekerheid de helling. Deze bedraagt 32 graden, zodat we bij dit lawinegevaar 3 veilig verder kunnen (< 35 graden). Maar dan nog : voorzichtig blijven ! Afdalen doen we één voor één en we treffen mekaar op een veilig verzamelpunt (bv. een wat “hoger gelegen” plateau). Even verder skiën langs en over wat riviertjes.
Sommigen ondervinden ook hier weer “de losse sneeuw” ter hoogte van de riviertjes. De donkere wolken pakken zich meer en meer samen én we blijven gelukkig uit de mist. Het laatste half uur worden we toch nog getrakteerd op een sneeuwbui. Nog even voorzichtig dat smalle bruggetje met enkele leuning over… en we bereiken een mooie “stube” waar we even kunnen bekomen met een drankje en gebakje.
’s Avonds houden we nog even de nabespreking van de week. We stellen vast dat sommigen komen “om te volgen” én dat andere komen om te evolueren naar “autonomie”. Beiden zijn welkom ! We werden door Peter en Geert regelmatig gechallenged: zowel technisch als fysiek. Dat gebeurde ook bij de tochtplanning, de tochtuitvoering en de dagelijkse nabespreking. Helemaal in lijn met de Stop or Go-methode. We kregen veel
uitleg en context. En deze week konden we het ontstaan van het driftsneeuwprobleem aan den lijve (én in veilige omstandigheden) ondervinden.
Het was een toffe week met een leuke groep. Er samen op uit getrokken, mekaar gesteund wanneer het nodig was én vooral ook genoten van leuke afdalingen en toffe “après-ski”-momenten. Bedankt aan allen en misschien tot op een volgende stage ?!

Stagebegeleiders : Peter Vanhoof en Geert Van Eester
Deelnemers : Tanya Rammeloo, Alain Segers, Roeland Van Doorslaer, Hilke Evenepoel, Patrick Eeckloo, Ingrid Saliën, Koen Staelens, Wim Raemdonck

Ps: we zijn volop bezig met de samenstelling van het programma 2024, nog enkele weken geduld.